Paardenbloemextract en spike-eiwitten Sars-Cov-2
In deze studie hebben onderzoekers van de Duitse universiteiten van Freiburg en München in vitro aangetoond dat extracten uit het blad van de gewone paardenbloem (Taraxacum officinale) de binding/eiwitinteractie van het S1 onderdeel van het spike-proteïne met de menselijke ACE2-celoppervlakreceptor kunnen blokkeren. Dit kon worden aangetoond zowel voor het oorspronkelijke Wuhan D614 spike-eiwit als voor de mutaties daarvan (o.a. D614G, N501Y en mix van K417N, E484K, N501Y) in menselijke HEK293-hACE2-nier- en A549-hACE2-TMPRSS2-longcellen.
Hoogmoleculaire verbindingen in het extract op waterbasis zijn verantwoordelijk voor dit effect. Infectie van de longcellen met behulp van SARS-CoV-2 spike pseudotype lenti-virusdeeltjes en de secretie van pro-inflammatoire interleukine-6 werden efficiënt door het extract voorkomen (pseudo lenti-virussen zijn virusdeeltjes waarin een bepaald glycoproteïne is vervangen door het spike-eiwit van Sars-Cov-2 en in wetenschappelijk onderzoek gebruikt worden om bepaalde biologische effecten van spike-eiwitten te kunnen testen). De plant bevat een breed scala aan fytochemicaliën, waaronder terpenen (sesquiterpeenlactonen zoals taraxinezuur en triterpenen), fenolverbindingen (fenolzuren, flavonoïden en coumarines) en ook polysachariden. De overheersende fenolverbinding bleek chicorinezuur (dicaffeoylwijnsteenzuur) te zijn. De andere waren mono- en dicaffeoylquininezuren, wijnsteenzuurderivaten, flavon- en flavonolglycosiden. Moderne kruidenmonografieën beschouwen het gebruik van deze medicinale plant als veilig. De in deze studie gerapporteerde in vitro-resultaten zouden dus verder onderzoek naar de klinische relevantie en toepasbaarheid van het extract als preventiestrategie voor Sars-CoV-2-infectie moeten aanmoedigen, aldus de onderzoekers.
De huidige vaccins zijn allemaal gericht op het genereren van antilichaam- (en T-cel-) reacties tegen het spike-eiwit en spike-sequenties van de vroege Wuhan-stam (die nu niet meer in Nederland voorkomt). SARS-CoV-2 muteert echter gestaag tijdens de continue overdracht tussen mensen. Mutaties en virale antigene drift worden duidelijk aangetoond door de recente verschijning van B.1.1.7, B.1.351 of B.1.1.28 (P.1). Het evolueert op zo'n manier dat het uiteindelijk in staat kan zijn om onze bestaande therapeutische en profylactische benaderingen gericht op de virale spikes te omzeilen. De lage toxiciteit bij mensen en de effectieve remming van de binding van vijf relevante spike-mutaties aan de menselijke ACE2-receptor, zoals in deze studie in vitro gerapporteerd, zouden moeten aanmoedigen tot een meer diepgaande analyse van de effectiviteit van paardenbloem (Taraxatum officinale) bij de preventie van SARS-CoV-2 en vereist nu verder bevestigend klinisch bewijs.
Door andere onderzoekers zijn overigens meer van planten afkomstige stoffen getest op een anti-Sars-Cov-2 activiteit. De fenolen in de olijf en het olijfblad, bepaalde stoffen in Andrographis paniculata en het flavonol quercetine zijn daar voorbeelden van. Quercetine kan de virale replicatie in verschillende stadia verstoren. Door remming van het enzym PI-3-kinase blokkeert quercetine endocytose (opname in de cel) van virussen. De transcriptie van het virale genoom wordt gestopt door de remming van het RNA-afhankelijke RNA-polymerase-enzym en door de splitsing van eIF4G te bevorderen, wordt de translatie van virale eiwitten verstoord. Bovendien blijkt quercetine door verbeterde mitochondria-geassocieerde antivirale reacties (MAV) de virale klaring te verhogen . Al deze effecten van quercetine kunnen pro-inflammatoire reacties verminderen. Quercetine is tevens een zink-ionofore stof; zink en quercetine kunnen elkaars antivirale werking versterken.
Chinese onderzoekers hebben overigens reeds in het voorjaar van 2020 van een groep synthetische geneesmiddelen en natuurlijke stoffen uit planten in kaart gebracht welke een kans maken om als geneesmiddel te kunnen dienen bij Covid. Bepaalde natuurlijke flavonoïden zoals hesperidine en andrografolides uit Andrographis paniculata kwamen in deze studie aan het licht.